"Ανάγκη ένταξης των μεγάλων έργων υποδομής και περιβάλλοντος Ν. Χανίων στα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα των Υπουργείων στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-2013"

Όπως δημοσιεύτηκε την 11-1 -2011 στο neatv.gr

Επιστολή με θέμα την ανάγκη ένταξης των μεγάλων έργων υποδομής και περιβ/ντος  Ν. Χανίων στα Τομεακά Επιχ. Προγράμματα των Υπουργείων στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-2013 απέστειλε χθες το ΤΕΕ τμήμα Δυτικής Κρήτης προς τους Φορείς και Δημάρχους του Νομού Χανίων καθώς και στα εμπλεκόμενα Υπουργεία, ενόψει και της σύσκεψης στο Υπουργείο Υποδομών την Τετάρτη 12-1-2011.

Αναλυτικά η επιστολή:

Όπως έχει γίνει αποδεκτό στο Νομό Χανίων υπάρχει ένα "Αναπτυξιακό Έλλειμμα" (σε μικρότερη κλίμακα στην υπόλοιπη Κρήτη) λόγω μη υλοποίησης μεγάλων έργων υποδομής.  Παράλληλα είναι γνωστό ότι στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-2013 αλλά και των παλαιότερων Κ.Π.Σ. η κατανομή των πιστώσεων στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ) ήταν μικρή σε σχέση με τις αυξημένη  των Τομεακών Επιχειρ. Προγραμμάτων (ΤΕΠ) τα οποία αναφέρονται σε μεγάλα έργα.

Το Τ.Ε.Ε./Τ.Δ.Κ., ιδίως στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-2013, παρουσίασε έγκαιρα σε σειρά συνεδρίων, ημερίδων και συσκέψεων την ανάγκη μεθόδευσης των ενεργειών για την ένταξη των μεγάλων έργων υποδομής Ν. Χανίων στα ΤΕΠ των Υπουργείων. Έκτοτε από το Νομό Χανίων δεν υποβλήθηκαν προτάσεις ένταξης σημαντικών έργων υποδομής οι οποίες θα έπρεπε να συνοδεύονται από τον κατά νόμο προβλεπόμενο "φάκελο έργου". Τούτο παρά το γεγονός ότι η διαδικασία υποβολής των προτεινόμενων έργων και τα περιεχόμενα των αντίστοιχων "φακέλων έργων" αναπτύχθηκαν αναλυτικά στη σχετική διημερίδα του Τ.Ε.Ε. της 30 και 31 Ιανουαρ. 2010, όπου επαναλήφθηκε η πρότασή μας, εφόσον μας ζητηθεί, να συνδράμουμε στη σύνταξη των αντίστοιχων  "φακέλων έργων".

Παρακάτω ακολουθεί μια σύντομη αναφορά στην κατανομή των πιστώσεων μεταξύ ΠΕΠ και ΤΕΠ, (μεγάλα έργα υποδομής που αναλαμβάνουν τα Υπουργεία),  στα έργα του ΕΠΠΕΡΑΑ, στα μεγάλα έργα υποδομής του Ν. Χανίων που προτάθηκαν, συζητήθηκαν και έγιναν αποδεκτά στα συνέδρια, τις ημερίδες και τις συσκέψεις που οργάνωσε ή συμμετείχε το τελευταίο διάστημα το Τ.Ε.Ε./Τ.Δ.Κ. και τέλος στην ανάγκη σύγκλησης το ταχύτερο σύσκεψης στα Χανιά με αντικείμενο την προώθηση των διαδικασιών ένταξής τους στα ΤΕΠ των αρμόδιων Υπουργείων.

2.    Περιφερειακά και Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα.    Κατανομή πιστώσεων
Η κατανομή  πιστώσεων για υλοποίηση των Β΄, Γ΄ ΚΠΣ και  του παρόντος ΕΣΠΑ 2007-13 είναι :
        Περιφερειακά Επιχειρ. Προγράμματα (ΠΕΠ)     =  30% περίπου
        Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΤΕΠ)   =  70%  περίπου

Στα Τομεακά Επιχειρ. Προγράμματα των Υπουργείων εντάσσονται ως γνωστό μόνο μεγάλα Έργα Υποδομής, Εθνικού Επιπέδου και πολλαπλής σκοπιμότητας, με προϋπολογισμό μεγαλύτερο των 25 εκατ. €, πλην εξαιρέσεων, κατά κανόνα χωρίς να έχει προηγηθεί προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Τη δαπάνη κατασκευής των έργων αυτών αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου τα Υπουργεία και ως εκ τούτου δεν επιβαρύνονται οι ωφελούμενοι Δήμοι και Περιφέρειες.

Στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-2013, το τέως ΥΠΕΧΩΔΕ έχει ζητήσει βάσει της Α.Π. 161230/ 10-02-2009 πρόσκλησής του την υποβολή προτάσεων - Φακέλων Έργων για ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ), δικτύων αποχέτευσης λυμάτων και Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (Ε.Ε.Λ.) σε οικισμούς με πληθυσμό μεγαλύτερο των 2.000 κατ. και μικρότερο των 15.000 κατ.  Στην παραπάνω πρόσκληση περιλήφθηκαν, ειδικότερα για το Νομό Χανίων, τα σχετικά έργα των Δήμων Κισάμου, Αρμένων και Παλαιόχωρας.  Εξ αυτών των έργων, απ΄ ότι γνωρίζουμε,  μόνο ο Δήμος Κισάμου καταρτίζει το φάκελο  που θα συνοδεύει την αίτηση ένταξης των έργων στο ΕΠΠΕΡΑΑ.  Επισημαίνεται ότι το ΥΠΕΚΑ με νεότερη πρόσκλησή του (ΑΠ 182583/Π72/08-10-2010) μείωσε δραματικά το χρόνο υποβολής πλήρων "φακέλων έργων"  μέχρι την  31-03-2011.
 
3.    Μεγάλα έργα υποδομής και περιβ/ντος του Ν. Χανίων.   Προτάσεις ένταξής τους στα Τομεακά Επιχειρ. Προγράμματα των Υπουργείων. 
Τα έργα αυτά , γενικά και όχι περιοριστικά, σύμφωνα και με τις εισηγήσεις του ΤΕΕ/ΤΔΚ στην αναπτυξιακή διημερίδα της 30 και 31-01-2010, είναι τα επόμενα και οι προτάσεις ένταξής τους στα ΤΕΠ των Υπουργείων  πρέπει να συνοδεύονται από τους σχετικούς "φακέλους έργων". Στο κείμενο που ακολουθεί περιγράφονται συνοπτικά τα έργα αυτά καθώς και τα Υπουργεία που πρέπει κατά τη γνώμη μας να απευθύνονται οι σχετικές προτάσεις.
3.1.    Εκπόνηση από το ΥΠΥΜΔΙ, βάσει προκήρυξης, των μελετών των έργων αναβάθμισης του Β.Ο.Α.Κ., με τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας στα υπόλοιπα τμήματα του Ν. Χανίων :  Βρύσσες - Άγιοι Πάντες, Καλύβες - Σούδα και  Χανιά (Βαμβακόπουλο) -Κολυμβάρι-Κίσαμος, ώστε να ακολουθήσει η κατασκευή των έργων στα τμήματα αυτά.

3.2    Αξιοποίηση του Υδατικού Δυναμικού Δυτικής Κρήτης)
α.    Συμπλήρωση και τελική έγκριση του Ειδικού Σχεδίου Διαχείρισης των Υδατικών Πόρων λεκανών Κερίτη – Κοιλιάρη, με ευθύνη της Περιφέρειας Κρήτης (Δ/νση Υδάτων) ώστε να περιλάβει τα βασικά κεφάλαια που λείπουν :
-    Των "Διαθέσιμων Υδατικών Πόρων" υπόγειων και επιφανειακών νερών ανά μήνα (με διάφορες πιθανότητες επιτυχίας %),  βάσει υφιστάμενων και μελετούμενων υδροληπτικών έργων και έργων ταμίευσης νερού.
-    Των "Υδατικών Αναγκών" ύδρευσης & άρδευσης ανά μήνα των υφιστάμενων έργων και αυτών που μελετούνται και θα προταθούν προς ένταξη στο ΕΣΠΑ 2007-2013. 
-    Της επικαιροποίησης του υφιστάμενου  εγκεκριμένου σύνθετου "Συστήματος Εργων Αξιοποίησης-Διαχείρισης Υδατικών Πόρων Δυτ. Κρήτης και του Ισοζυγίου Προσφοράς - Ζήτησης Νερού".  Ο ΟΑΔΥΚ έχει κατασκευάσει ένα μεγάλο μέρος των έργων του και μέσω αυτού γίνεται και θα πρέπει να συνεχιστεί από τον Ο.Α.ΔΥ.Κ. η διαχείριση των υδατικών πόρων.
β.    Επίσπευση της περαιτέρω εκμετάλλευσης υπόγειων υδροφορέων των Λευκών Ορέων με την διάνοιξη των κατάλληλων υδροληπτικών έργων (γεωτρήσεις) αφού προηγηθεί εξειδικευμένη έρευνα - μελέτη προσδιορισμού των υδρογεωλογικών παραμέτρων των υδροφορέων των Λευκών Ορέων και τον καθορισμό νέων θέσεων των γεωτρήσεων (Αναρίθμηση Πηγών).
Επίσπευση της ολοκλήρωσης της κατασκευής του Φράγματος Βαλσαμιώτη μετά του αγωγού προσαγωγής νερού από τις πηγές Μεσκλών  και του αγωγού μεταφοράς νερού από το φράγμα στο αντλιοστάσιο Πατελαρίου.  Ολοκλήρωση των δεξαμενών και δικτύων διανομής υψηλών ζωνών Αγιάς -  Κολυμβαρίου (Αρδεύσεις).  Επίσης η προοδευτική κατασκευή των τριών προβλεπόμενων Φραγμάτων της λεκάνης Ταυρωνίτη (Ο.Α.Δ.Υ.Κ. - Υπ. Αγροτ. Ανάπτυξης) για εξασφάλιση επαρκών υδατικών πόρων για την κάλυψη των σημερινών και μελλοντικών αναγκών ολόκληρης της περιοχής Χανίων -Κολυμβαρίου και Κισάμου.
γ.    Επέκταση προς δυσμάς του υφιστάμενου αγωγού του Ο.Α.ΔΥ.Κ. Αγυιά - Κολυμβάρι για τη μεταφορά νερού στην περιοχή Κισάμου - Πλατάνου κλπ. για επέκταση των αρδεύσεων (Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης).
δ.    Με βάση την ολοκλήρωση των ενεργειών που αναφέρονται στις παραγρ. α, β και γ  κατάρτιση φακέλων αρδευτικών έργων για υποβολή τους στο Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης προς ένταξή τους στο Πρόγραμμα "Αλ. Μπαλτατζής".
ε.    Αναβάθμιση - Εκσυγχρονισμός - Επέκταση του συστήματος ύδρευσης της σημαντικής αστικής - τουριστικής περιοχής Ακρωτήρι - Χανιά - Κολυμβάρι-Κίσαμος και Αποκόρωνα-Γεωργιούπολη με ένταξη των σχετικών μελετών και έργων στα ΥΠΥΜΔΙ - ΥΠΕΚΑ, όπως έγινε με τα αντίστοιχα μεγάλα έργα στο νησί της Κέρκυρας, της Ρόδου και στην αστική-τουριστική περιοχή Ηράκλειο-Μάλια-Αγ. Νικόλαος.
3.3    Ενταξη στο ΕΠΠΕΡΑΑ έργων Συλλογής, Μεταφοράς, Επεξεργ., Διάθεσης Λυμάτων με την υποβολή φακέλων έργων  σύμφωνα με σχετική πρόσκληση :
α.    Κόλπος Κισάμου - Β΄. Φάση : Έχει συνταχθεί η "Μελέτη Ανανέωση - Επικαιροποίηση της Μ.Π.Ε. έτους 2000" και έχει αποσταλεί στην Περιφέρεια Κρήτης - Δ/νση ΠΕΧΩ για έγκριση (19-10-2010).  Επισπεύδεται η κατάρτιση του "Φακέλου του Έργου" για την υποβολή του για ένταξη του έργου στο ΕΠΠΕΡΑΑ του ΥΠΕΚΑ σύμφωνα και με την ληφθείσα απόφαση  του Γ.Γ. Περιφ. Κρήτης κ. Αθ. Καρούντζου στη σύσκεψη της 19-10-2010.
β.    Αστική-Τουριστική περιοχή Ακρωτήρι - Χανιά - Κολυμβάρι και Δήμος Γεωργιούπολης :  Απαιτείται επειγόντως η κατάρτιση των αντίστοιχων Φακέλων των Έργων και η υποβολή τους στο ΥΠΕΚΑ για ένταξη των έργων στο ΕΠΠΕΡΑΑ.
γ.    Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Χανίων : Αύξηση της δυναμικότητάς της  και εγκατάσταση μονάδας περεταίρω επεξεργασίας ιλύος ΕΕΛ Χανίων (Ξήρανση Ιλύος) όπως επίσης ολοκλήρωση των δικτύων ακαθάρτων των περιαστικών Δήμων Χανίων  που συνενώνονται στον νέο διευρυμένο Δήμο Χανίων.
δ.     Υλοποίηση του Βιολογικού Καθαρισμού Δήμου Πελεκάνου με επίσπευση των μελετών και τεχνική υποστήριξη για απεμπλοκή των νομικών ζητημάτων.
3.4.    Αξιοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων των Ε.Ε.Λ. της Δ.Ε.Υ.Α. Χανίων και της Δ.Ε.Υ.Α.Β.Α. για αρδεύσεις.  Εφαρμογές σε περιοχές του Δήμου Πλατανιά και στο Ακρωτήρι Χανίων :  Προετοιμασία των "φακέλων των έργων" αυτών για υποβολή τους αρμοδίως για ένταξή τους στα σχετικά προγράμματα.

4.    Βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας στην περιοχή του νέου Δήμου Χανίων.  Απαιτούμενα βασικά  κυκλοφοριακά έργα
Για τη σημαντική βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας στην περιοχή του νέου Δήμου Χανίων και τη διευκόλυνση των ξένων τουριστών να επισκέπτονται την πόλη των Χανίων, απαιτούνται, σύμφωνα και με το υφιστάμενο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, τα επόμενα οδικά έργα, τα οποία πρέπει να ζητηθούν προς εκτέλεση από το ΥΠΥΜΔΙ :
α.    Σύνδεση Κόμβου Μουρνιών του ΒΟΑΚ με το βασικό οδικό δίκτυο της πόλης Χανίων (αναμένεται η δημοπράτησή του).
β.    Την εκπόνηση της προβλεπόμενης από το Γ.Π.Σ. Χανιά - Σούδα μελέτης της νέας προς νότο περιφερειακής οδού (Νέα Οριακή Οδός). Αποτελεί δρόμο που συνδέει την παλαιά εθνική οδό με τη νέα στα όρια του πυκνοδομημένου μέσω των παρακαμπτηρίων του κόμβου Μουρνιών και του κόμβου Βαμβακόπουλου και θα αποσυμφορήσει την κυκλοφορία εντός της πόλης των Χανίων.
γ.    Επέκταση της οδού Γωγονή προς ανατολάς και σύνδεσή της με την οδό Σούδα - Αεροδρόμιο και την οδό Χανιά – Ακρωτήρι, ώστε να σταματήσει η διέλευση από το κέντρο της πόλης των Χανίων των αυτοκινήτων που κινούνται από το Ακρωτήρι προς την περιοχή Χανιά - Κολυμβάρι και αντιστρόφως.
δ.    Ενοποίηση του Δημοτικού Κήπου με το Πάρκο Ειρήνης & Φιλίας και κατασκευή υπόγειου γκαράζ κάτω από το Εθνικό Στάδιο Χανίων, ώστε τουρίστες από όλη την Κρήτη να διευκολύνονται να επισκέπτονται την πόλη των Χανίων προς όφελος της οικονομίας της.
ε.    Σύνδεση του Κόμβου Σούδας του Β.Ο.Α.Κ. με το Λιμάνι Σούδας και το Αεροδρόμιο "Γ.Δασκαλογιάννης" με άμεση διαπλάτυνση, σε πρώτο στάδιο, του υφιστάμενου δρόμου (διαθέτει απαλλοτριωμένη λωρίδα επαρκούς πλάτους), ώστε να είναι δυνατή η ταχεία μετακίνηση των τουριστών προς τις παραλιακές τουριστικές ζώνες και την ενδοχώρα των Νομών Χανίων και Ρεθύμνης. Παράλληλα απαιτείται επίσπευση των διαδικασιών για την ολοκλήρωση της μελέτης αναβάθμισης σε σύγχρονο αυτοκινητόδρομο με την εξέταση  εναλλακτικών προτάσεων (όπως είχε συμφωνηθεί σε σύσκεψη το 2009) και εξασφάλιση πρόσθετων πόρων. 
στ. Επέκταση κτηρίου Αεροσταθμού και λοιπά έργα στον Κρατικό Αερολιμένα Χανίων «Ι. Δασκαλογιάννης» όπου αναμένεται η επικαιροποίηση της Μ.Π.Ε ώστε να περιλαμβάνει την κατασκευή νέου πύργου ελέγχου και την τελική επιφάνεια της επέκτασης.

5.    Ενεργειακή Επάρκεια - ΑΠΕ
Κρίσιμο ζήτημα πρώτης προτεραιότητας και άμεσης λήψης σημαντικών αποφάσεων με την ουσιαστική συμμετοχή όλων, σε επίπεδο Κρήτης, θεωρούμε το ζήτημα της ενεργειακής επάρκειας του νησιού μας μέσω ενός συστήματος που θα βασίζεται κυρίως στις ΑΠΕ και σε πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας για την πλήρη κάλυψη των αναγκών μας. προς τούτο και προς όφελος της κοινωνίας, της τοπικής οικονομίας και του περιβάλλοντός μας θεωρούμε επιβεβλημένη και άμεση την ολοκλήρωση ενός χωροταξικού – πολεοδομικού  σχεδιασμού για τις ΑΠΕ, ο οποίος θα προβλέπει με επιστημονικά – περιβαλλοντικά κριτήρια τα σημεία εγκατάστασης έργων ΑΠΕ καθώς και τη μέγιστη δυνατή πυκνότητα και ισχύ τους.
Υπενθυμίζουμε στο σημείο αυτό την πρότασή μας (Αρ. Πρωτ. 869/26-2-2009) για την ανάδειξη της Γαύδου ως «Πράσινο Νησί» δηλαδή ως αυτόνομου ενεργειακά νησιού με την εκμετάλλευση των άφθονων ΑΠΕ που διαθέτει. Αναλυτικότερη περιγραφή των επιμέρους παραμέτρων έχουμε ήδη δημοσιοποιήσει ως ΤΕΕ/ΤΔΚ ακόμη και σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια ενή η αποδοχή της πρότασης του ΤΕΕ/ΤΔΚ ήταν καθολική απ΄ όλους τους φορείς της Κρήτης, όπως και από τους κατοίκους της Γαύδου. Επιπλέον ο Δήμος Γαύδου με την κατασκευή των προτεινόμενων μικρής έκτασης και δαπάνης έργων υποδομής θα έχει αυξημένες δυνατότητες συντήρησης σημαντικών μορφών οικονομικής ζωής προς όφελος του Δήμου της Νήσου αλλά και κυρίως της Εθνικής οικονομίας.

6.    Χωροταξικός – Πολεοδομικός Σχεδιασμός
Ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για το ΤΕΕ/ΤΔΚ ήταν, είναι και θα είναι η ολοκλήρωση του χωροταξικού – Πολεοδομικού Σχεδιασμού (σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο) ως το μοναδικό εργαλείο για μια, επιτέλους, αειφόρα και βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου μας, σε συνδυασμό με την τραγική καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του κτηματολογίου – δασολογίου.
Στηρίξαμε, πιέσαμε και εντέλει πιστεύουμε ότι βοηθήσαμε τα μέγιστα για τη μέχρι σήμερα προώθηση αυτού του σχεδιασμού σε επίπεδο όσων Καποδιστριακών Δήμων, είτε ολοκλήρωσαν, είτε βρίσκονται σε τελική φάση, είτε πρόσφατα ανάθεσαν τις σχετικές μελέτες. Όμως είμαστε ακόμη πίσω και απαιτείται από κοινού συντονισμός και ειλικρινής προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων, προκειμένου να ολοκληρωθεί και σε επίπεδο πλέον Καλλικρατικών Δήμων (συμπεριλαμβανομένου και του Δήμου Γαύδου)

7.    Συμπεράσματα  - Προτάσεις 
Κατόπιν των παραπάνω προτάσεών μας θεωρούμε επιβεβλημένο να συγκληθεί το ταχύτερο σύσκεψη στα Χανιά, υπό τον Αντιπεριφερειάρχη Χανίων, με θέμα την προώθηση των πιο πάνω ζητημάτων και κυρίως των διαδικασιών υποβολής προτάσεων προς τα αρμόδια Υπουργεία ένταξης των προτεινόμενων έργων υποδομής Εθνικού επιπέδου και πολλαπλής σκοπιμότητας στα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματά τους, όπως γίνεται για όλη την Ελλάδα. Στη σύσκεψη αυτή, κατά τη γνώμη μας, πρέπει να κληθούν να συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς για την περαιτέρω κατανομή αρμοδιοτήτων σε καθένα από αυτούς για την προετοιμασία των απαιτούμενων κατά περίπτωση " φακέλων έργων"  που στη συνέχεια θα υποβληθούν στα Υπουργεία.

neatv.gr

Kallikrates Chania:"The need for integration of large infrastructure and environment in Chania Sectoral Operational Programmes of the Ministry under the NSRF 2007-2013"
click here to translate article